(Zawgyi)
Autism ဘာေၾကာင္႔ျဖစ္လဲ။
Autism ဘာေၾကာင္႔ျဖစ္လဲ ဆိုတာ ယခုအခ်ိန္ထိ ေလ့လာေနၾကဆဲပါ။ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားက Autism တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာရျခင္းဟာ အေၾကာင္းအရာ၊ အေျခအေနမ်ားစြာ ပါဝင္ပတ္သက္ေနႏိုင္သည္္ဟု ယူဆၾကသည္။ Autism ျဖစ္ပြားမႈ႔ဟာ (ဦးေႏွာက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို သက္ေရာက္ေစႏိုင္ေသာ) ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရိွသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ သို ့ေသာ္ ကေလးတစ္ေယာက္ကို ဘယ္လို စိတ္အေျခအေနႏွင့္ ႀကီးျပင္းလာခဲ့ရသည္ဆိုေသာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ေတာ့ မပတ္သတ္္ပါ။
ၿပီးေတာ႕မ်ိဳးဗီဇ (Genetic) ႏွင့္လဲ ဆက္ႏြယ္ႏိုင္သည္ဟု ေတြ႕ရိွခ်က္ တစ္ခ်ိဳ႕က ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ဘယ္ မ်ိဳးရုိးဗီဇက Autism ကို ျဖစ္ေပၚေစသလဲဆုိတာ ရွာေဖြလွ်က္ရိွဆဲပါတယ္။ Autism ဟာ တစ္ခုထက္ပိုေသာ မ်ိဳးဗီဇ (Genetic) မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္ ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။
• သိပၸံပညာရွင္ အမ်ားစုက မ်ိဳးဗီဇဟာ လူတစ္ေယာက္ Autism ဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာထဲက တစ္ခု ျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။
• ပထမကေလး တြင္ ASD ရိွပါက ေနာက္ထပ္ ေမြးလာေသာ ကေလးတြင္ ASD ျဖစ္ဖို႔ အလားအလာပိုမ်ားပါသည္။
• ASD သည္ မ်ိဳးဗီဇ တစ္ခ်ဳိ႕တြင္ (သို႔) Fragile X syndrome/Tuberous sclerosis ကဲ့သို႔ေသာ Chromosomal conditions မ်ားတြင္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားသည္။
• ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနခ်ိန္တြင္ မိခင္က Valproic acid and Thalidomide ကဲ့သို ေသာ ေဆးမ်ားေသာက္သံုးပါက ကေလးတြင္ Autism ျဖစ္ႏုိင္ေျခမ်ားသည္။
• သာဓကမ်ား အရ ကေလး မေမြးဖြားမီွ၊ ေမြးဖြားစဥ္နွင့္ ေမြးၿပီးၿပီးျခင္း အခ်ိန္မ်ားသည္ ASD စတင္ျဖစ္ပြားနိုင္ေျခ ရွိသည့္ အလြန္အေရးႀကီးေသာ ကာလမ်ား ျဖစ္သည္။
• မိဘက အသက္ႀကီးမွ ရေသာ ကေလးမ်ားတြင္ ASD ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားသည္။
Ref: https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/facts.html